Według różnych statystyk języka angielskiego używa ponad 1,5 miliarda ludzi na świecie, jednak tylko dla 400 milionów z nich jest to język ojczysty.
Oznacza to, że ponad miliard ludzi używa angielskiego jako drugiego języka w mowie i piśmie. Jak to się więc dzieje, że tak wielu z nas ma problem z mówieniem po angielsku? Przecież to język jak każdy inny. Boimy się jednak mówić, uważamy, że mamy za mały zasób słownictwa i niewystarczającą znajomość gramatyki. Bariera językowa to nie żaden mit, ona naprawdę istnieje i dotyczy wielu osób, a co ciekawe – nawet tych, którzy język znają bardzo dobrze.
Jeśli i Ty masz kłopot z używaniem języka angielskiego w mówieniu, to koniecznie przeczytaj wskazówki, które przygotowałam. Mam nadzieję, że dzięki nim nabierzesz odwagi i będziesz wiedział, jak ćwiczyć i rozwijać tę ważną sprawność językową.
Co możesz zrobić, by uczyć się mówienia szybko i skutecznie?
1. Nie bój się popełniać błędów, nie stresuj się, że powiesz coś niepoprawnie. Pomyśl, że dzieci też nie mówią poprawnie, a są rozumiane. Jeśli więc nie musisz zdawać jakiegoś egzaminu ustnego, na którym oceniana jest poprawność, to nie martw się, jeśli popełnisz błąd. Jeśli nie zmienia on znaczenia, nie brzmi śmiesznie czy kontrowersyjnie, a inni nadal Cię rozumieją, to znaczy, że odniosłeś sukces! Przestań też zwracać uwagę na to, że inni cię oceniają, zwracają uwagę na błędy – do tego pewnie przyzwyczaiła cię szkoła, bo od samego początku byłeś oceniany, a Twoje błędy były od razu poprawiane. Zwróć uwagę na to, że gdy rozmawiasz z obcokrajowcami rzadko który z nich ocenia cię pod kątem błędów, oni z reguły bardzo pozytywnie reagują na twoja wypowiedź i koncentrują się na tym co najważniejsze – na rozumieniu Twojej wypowiedzi. Jeśli Cię rozumieją, to Cię nie poprawiają. A jeśli nie zrozumieją to dopytają! Nie bój się więc mówić tylko dlatego, że boisz się oceny i tego że popełniasz błędy.
2. Ćwiczenia gramatyczne nie doprowadzą Cię do mówienia. Dadzą Ci pewne podstawy i zarys języka. Tak samo znajomość np. 100 słów nie zagwarantuje Ci sukcesu i nie sprawi, że od razu będziesz rozmawiał. Znam wiele takich osób, które rozwiązują ćwiczenia gramatyczne na 100%, znają dużo słów, a nie mówią. A dlaczego? To tak jak z jazdą na rowerze. Nie nauczysz się jeździć, jeśli nie wsiądziesz na rower. Nie nauczysz się mówić, jeśli nie będziesz mówił. Dlatego mów ciągle podczas nauki, powtarzaj na głos, gadaj sam do siebie, do psa, do lustra, nagrywaj się i odsłuchuj. Przyzwyczaisz się do siebie mówiącego po angielsku, a Twój głos przestanie brzmieć tak obco i inaczej. Dodatkowo rozmawiaj z innymi, na żywo, przez Internet. Nie zrażaj się trudnym początkiem, bo początki nauki zawsze są trudne. Z mojego doświadczenia wiem, że rozmawianie z ludźmi, najlepiej nieznajomymi, to najszybsza i najlepsza metoda nauki. O wiele szybciej zapamiętujesz wtedy zwroty i słowa, a jeśli ci się uda porozumieć, duma i poczucie sukcesu to najlepsze lekarstwa na barierę językową. Będziesz chciał mówić więcej i więcej. A więc, rozmawiaj jak najwięcej i w każdej możliwej sytuacji życiowej.
3. Nie myśl, że nauczysz się tysiąca słów i będziesz śmigał po angielsku. To nie działa w ten sposób. Musisz zadać sobie pytanie do czego potrzebujesz angielskiego, jakiego rodzaju słownictwa najczęściej będziesz używał, z jakich zwrotów i wyrażeń będziesz najczęściej korzystał. Jeśli nie będziesz uczył się zupełnie przypadkowych słów, z takiego słownictwa najczęściej będziesz korzystał, więc jest duża szansa, że nauczysz się tego słownictwa efektywnie. Nauczenie się listy słów też Ci nie pomoże. Ucz się słów w kontekście, w zdaniach, zwrotach. Staraj się nazywać przedmioty z otoczenia, nazywaj czynności, które wykonujesz, układaj definicje, historie, żarty, pojedyncze nudne zdania. I używaj tego słownictwa wszędzie gdzie możesz, w mówieniu, pisaniu, czyli tych sprawnościach produktywnych, w różnych czasach, zwrotach. Im częściej będziesz je powtarzał, tym wejdą one do pamięci długiej i zostaną z tobą na lata. Jeśli natomiast nauczysz się słówek na pamięć i nie będziesz do nich regularnie wracał, będą one w pamięci krótkotrwałej i szybko je twój mózg stamtąd wyrzuci. Pamiętaj też, że nasz mózg nie lubi nudy, zmieniaj więc codziennie sposoby nauki, stosuj różne metody, techniki, miejsca, w których się uczysz – im większa różnorodność tym większa efektywność.
4. Oprócz mówienia przede wszystkim ćwicz słuchanie. Zastanów się jak nauczyłeś się mówić po polsku. Słuchałeś jak inni do Ciebie mówili, naśladowałeś dźwięki, słyszałeś słowa i miałeś rożne skojarzenia, zapamiętywałeś gotowe zwroty, zdania, frazy. I później mówiłeś. Spróbuj więc uczyć się angielskiego tak samo. Musisz pobudzić tzw. pamięć słuchową, używaj do tego nagrań, podcastów, audiobooków, których możesz odsłuchiwać np. w samochodzie czy na telefonie. Zwróć uwagę na to, że gdy słucha się np. audiobooków, z reguły więcej się pamięta ze słuchu, lepiej się wtedy koncentrujesz. Spróbuj więc słuchania jak najczęściej i jak najwięcej. Słuchaj nawet, gdy rozumiesz niewiele czy jesteś naprawdę na poziomie początkującym. Słuchaj jak najwięcej. Z biegiem czasu będziesz rozumiał coraz dłuższe wypowiedzi.
5. Gdy słuchasz, nie staraj się rozumieć wszystkiego. Staraj się koncentrować na słowach, które są najbardziej akcentowane, najgłośniejsze, są to z reguły słowa najważniejsze w z zdaniu i za pomocą nich budujemy znaczenie zdania. Czyli zwracaj uwagę na rzeczowniki, czasowniki i przymiotniki. Na początku będziesz rozumiał pojedyncze słowa, ale z biegiem czasu te słowa zaczną zbijać się w pary, grupy, aż dojdziesz do momentu, że będziesz rozumiał większość słów w trakcie słuchania.
6. Kolejna porada dotyczy gramatyki. O czym musisz pamiętać już na samym początku nauki? Najważniejsza jest zasada dotycząca kolejności słów w zdaniu. Pamiętaj, żeby każde zdanie budować w taki sposób, S+V+O, czyli osoba + czasownik + reszta zdania, czyli co robiłeś, gdzie i kiedy. Szyk zdania angielskiego jest taki sam, w krótkich i długich zdaniach. Pilnuj tego i każde zdanie układaj w taki sposób: osoba + czasownik + co zrobiłeś + gdzie + kiedy. Jeśli będziesz pilnował tego porządku, będzie Ci łatwiej tylko podstawiać odpowiednie słowa. Będziesz mówił poprawnie i bez stresu.
7. Już na początku nauki angielskiego naucz się różnych przydatnych czasowników i zwrotów, które będziesz tylko uzupełniał innymi słowami. Naucz się zwrotów I can, I should, I must, I have to, I need, I have got, I am, I like, I don’t like, I am going to itd. Możesz się nauczyć tych zwrotów także w czasie przeszłym i będziesz wtedy mógł już od pierwszych lekcji mówić pełnymi zdaniami i to w dwóch czasach – teraźniejszym i przeszłym, a to wszystko dzięki kilku przydatnym czasownikom. Da Ci to poczucie sukcesu już na samym początku nauki, że już potrafisz tak dużo powiedzieć.
8. Staraj się otoczyć angielskim w każdy możliwy sposób. Nauczysz się wtedy więcej słów, będziesz więcej słuchał i mówił – sukces gwarantowany. A co to znaczy otoczyć się angielskim? Słuchaj np. w Internecie angielskiego radia, oglądaj tv po angielsku, choćby to miała być krótka prognoza pogody, to warto! Oglądaj filmy w oryginale, bajki, seriale, filmiki na YouTube, czytaj anglojęzyczne portale, wywiady, artykuły, co Cię interesuje. To musi ci sprawiać przyjemność. Jeśli będziesz coś robił z musu, to szybko stracisz motywację i zapał do nauki. Możesz np. zmienić sobie portale społecznościowe na wersję angielską. A przede wszystkim zadbaj o to, by mieć z kim rozmawiać na żywo, czy w Internecie. Mówienie to podstawa.
9. Warto byś nauczył się poprawnie wymawiać słowa już od pierwszej lekcji. Pamiętaj, że tu nie chodzi o idealne naśladowanie akcentu brytyjskiego, amerykańskiego czy jakiegokolwiek innego. Nawet jeśli nie będziesz miał żadnego z nich, a swój własny „twardy” akcent, to nie umniejsza Twojej wiedzy, kompetencjom i doświadczeniu. Najważniejsze jest, by nie zniekształcać znaczenia słów niepoprawną wymową – wypowiadając słowa poprawnie unikniesz bycia źle zrozumianym.
10. Pamiętaj, że aby nauczyć się angielskiego, nie musisz siedzieć nad książkami codziennie przez godzinę czy więcej. O wiele lepsze efekty da regularna codzienna kilku – kilkunastu minutowa praca nad uczeniem się języka. Ale ucz się w przyjemny sposób. Słówka – zawsze w kontekście, w zdaniach, całymi zwrotami. Twórz zdania na wszelkie możliwe sposoby, zmieniaj słowa, czasy, mów do siebie, czytaj na głos – czy wiedziałeś o tym, że czytanie na głos tekstów poprawia wymowę? Oczywiście niewiele wtedy zrozumiesz, bo żeby rozumieć, trzeba czytać po cichu, ale czytanie na głos jest bardzo ważne. Bierz jakikolwiek tekst po angielsku i po prostu czytaj NA GŁOS.
Przed chwilą opowiedziałam Ci o 10 rzeczach, o których warto pamiętać w nauce języka. A więc od dzisiaj nie bój się krytyki, bo błędy popełnia każdy. Zwracaj szczególną uwagę na błędy, które uniemożliwiają zrozumienie Twojej wypowiedzi. Słuchaj jak najwięcej i jak najczęściej. Powtarzaj na głos, mów jak najwięcej, z kim się tylko da, z samym sobą również i to jak najczęściej. Otocz się językiem, tak by był on zawsze dookoła Ciebie. Zadbaj o poprawną wymowę, by nie zniekształcać znaczenia słów. Mów, mów i jeszcze raz mów. Czytaj na głos. Pamiętaj o szyku zdania „osoba + czasownik + reszta zdania”. Słówek ucz się w kontekście i powtarzaj je jak najczęściej. Kilka minut dziennie, ale codziennie. No i spraw, by nauka była przyjemna, bo w miłej atmosferze i bez stresu łatwiej jest osiągnąć sukces w nauce języka.
Pamiętaj też, że na tym blogu, jak i na kanale Youtube i w mediach społecznościowych Pozytywnej Akademii Językowej znajdziesz wiele innych przydatnych materiałów. Jestem tu dla Ciebie i chętnie Ci pomogę w osiągnięciu Twojego sukcesu w nauce języka angielskiego